แพะ+วัวท้องอืด..สาเหตุ/ยา/และการแก้ไข

http://bit.ly/2PXVyks

http://bit.ly/2NCv06L

สาเหตุของปัญหา

1.อาการท้องอืด (Bloat)..
สาเหตุเกิดจากการกินต้นพืชอ่อนหรือยอดอ่อนๆ จำนวนมากเกินไป จึงทำให้เกิดเป็นก๊าซขึ้นในกระเพาะแรก (Rumen) อย่างรวดเร็ว และอาจทำให้สัตว์ตายอย่างกะทันหันได้ โดยทั่วไปจะพบหลังจากที่ปล่อยสัตว์ลงแปลงหญ้าอ่อน หรือแปลงต้นข้าวโพดอ่อนในฤดูฝน สัตว์จะมีอาการท้องด้านซ้ายขยายใหญ่ขึ้นผิดปกติ เนื่องจากก๊าซหรือฟองอาหารในกระเพาะแรกเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วแน่นกระเพาะ ซึ่งสัตว์ไม่สามารถเรอออกมาได้ สัตว์กระวนกระวาย หายใจไม่สะดวก ล้มลงนอนทันที ขาทั้งสี่เหยียดและตายเนื่องจากหายใจไม่ออก.

2.อาการอาหารไม่ย่อยและอัดแน่นในกระเพาะ (Chronic Indigestion Rumen Impaction)
ปัญหาการอัดแน่นในกระเพาะแรก หรืออาหารย่อยได้บ้างไม่ได้บ้างแบบเรื้อรัง..

เกิดขึ้นกับแพะนมได้บ่อยครั้ง เนื่องจากแพะได้รับอาหารที่มีคุณภาพต่ำ มีโปรตีนและพลังงานไม่เพียงพอ อาการที่สังเกตได้คือ ท้องจะแข็งตึง หยุดเคี้ยวเอื้อง และมีร่างกายทรุดโทรมอ่อนแอ ในที่สุดก็ตาย สำหรับในลูกแพะจะพบว่ามีนมจับกันเป็นก้อนใหญ่ในกระเพาะ

การแก้ไขปัญหาอาหารไม่ย่อยแบบเรื้อรัง ทำได้โดยการจัดการเกี่ยวกับอาหาร และการให้อาหาร กล่าวคือจะต้องให้อาหารที่มีโปรตีนและพลังงานเพียงพอกับความต้องการของแพะ การเปลี่ยนอาหารก็จะต้องค่อยเป็นค่อยไปและต้องให้อาหารตรงต่อเวลาด้วย ผู้เลี้ยงสัตว์ควรระลึกอยู่เสมอว่า การเกิดความเครียดของสัตว์นั้นเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้การทำงานของระบบต่างๆ ของร่างกายเกิดอาการผิดปกติได้เสมอ

3.แผลในกระเพาะแท้ (Abomasal Ulceration)
การเกิดแผลในกระเพาะแท้ ก็เป็นอีกปัญหาหนึ่งที่พบได้ในแพะ โดยเฉพาะในแพะฤดูแห้งแล้ง หรืออาหารสัตว์มีไม่เพียงพอ แพะก็จะได้รับอาหารไม่เพียงพอกับความต้องการ จึงทำให้เกิดแผลในกระเพาะแท้ขึ้นได้ เพราะในกระเพาะมีสภาพเป็นกรดมากนั่นเอง หรืออาจเกิดขึ้นได้ในกรณีที่แพะได้รับอาหารจำพวกเมล็ดพืชมาก และพืชหญ้าแห้งหรือหญ้าสดน้อยในระยะให้นม แผลในกระเพาะแท้ที่เกิดขึ้นอาจทำให้กระเพาะทะลุและสัตว์ตายได้ เนื่องจากการเสียเลือด หรือเยื่อบุของท้องอักเสบอย่างรุนแรง.

ความรู้เรื่อง”ท้องอืด”แพะแกะ

#ท้องอืด(bloat)เกิดได้อย่างไร
การแสดงอาการท้องอืดในสัตว์เคี้ยวเอื้อง ..
1.สัตว์จะแสดงอาการท้องโป่งด้านซ้ายแข็งกดท้องจะแน่น

2.สัตว์จะแสดงอาการเดินยืดตัว หลังแอ่น จะนอนและลุก ทำเช่นนี้บ่อยๆ และจะมีเสียงเบ่ง คล้ายสัตว์จะคลอดลูก ต่างกันที่สัตว์ท้องอืด ท้องจะโป่งโดยเฉพาะสวาบด้านซ้าย โป่งคล้ายลูกโป่ง กดแล้วจะแน่นแข็งๆ (แต่สัตว์ที่คลอดสวาบจะยุบลง+ เวลาจะนอนจะใช้เท้าเขี่ยพื้นแล้วลงนอน).. ส่วนสัตว์ท้องอืดจะนอนลุกบ่อยๆถี่ๆ เท้ามักไม่เขี่ยพื้นก่อนลงนอน

3.ถ้าไม่มีการแก้ไขสัตว์จะตัวเกร็งจนชักตายในที่สุด
#ปัญหาการเกิดท้องอืด(bloat) เกิดจากการสะสมแก๊สในทางเดินอาหารของสัตว์และสัตว์ไม่สามารถขับออกมาได้ เนื่องจากมีแก๊สเกิดขึ้นมากผิดปกติ หรือแก๊สเกิดปกติแต่สัตว์ไม่สามารถเรอเอาแก๊สออกมาได้

สาเหตุ ของการเกฺิดแก๊สในกระเพาะ
1.สัตว์ได้รับอาหารพวกถั่วสูงเกินไป
2.สัตว์ได้รับพืชใบเลี้ยงคู่หรือตระกูลถั่วในจำนวนมาก ซึ่งพืชเหล่านั้นจะมีโปรตีนที่ละลายได้ง่ายสูง ทำให้สารละลายในกระเพาะหมัก เกิดแรงตึงผิวสูง เมื่อเกิดแก๊สจากกระบวนการหมักจึงดันของเหลวให้เกิดเป็นฟองอากาศเหมือนฟองสบู่ที่ข้นและเหนียว แตกตัวยากหรือไม่ยอมแตก จนเป็นเหตุให้ฟองอากาศสะสมขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลทำให้ท้องอืด
3.สัตว์ได้รับหญ้าอ่อนหรือยอดอ่อนมาก เวลาสัตว์กินหญ้าอ่อนมักจะกินเร็ว ในหญ้าอ่อนมีสารในโปรตีนที่เรียกว่า Soluble protein สูง ซึ่งเป็นตัวให้เกิดฟอง
4.การเปลี่ยนสูตรอาหารเร็วเกินไป โดยเฉพาะอาหารข้น ทำให้จุลินทรีย์ปรับตัวไม่ทันเกิดอาการอาหารไม่ย่อย

#วิธีการป้องกันการเกิดแก๊สในท้อง(bloat)
1.ก่อนปล่อยสัตว์ลงกินในแปลงถั่วหรือทุ่งหญ้า ให้สัตว์ได้กินหญ้าแห้งรองท้องก่อนบางส่วน ป้องกันการกินต้นถั่วหรือหญ้าอ่อนมากเกินไป
2.อย่าเปลี่ยนสูตรอาหารข้นกระทันหัน ค่อยๆปรับ

ดูรายละเอียดของยารูมิเซน-Rumicen คลิ๊ก!!

.

.

ดูรายละเอียดของยา Hepagen (เฮปปาเจน)คลิ๊ก!!

#วิธีการแก้อาการท้องอืด(bloat)
1.การใช้ยาฉีดแก้ท้องอืด
ก.ฉีด“รูมิเซน-Rumicen” เข้าสวาบด้านซ้ายให้ทะลุถึงกระเพาะหมัก ขนาดตามคำแนะนำในฉลากยา
ข.ฉีด“Hepagen (เฮปปาเจน)“ 3 cc.เข้ากล้ามเนื้อส่วนที่แผงคอลึกๆ
2.ใช้สายยางที่ใช้วัดระดับน้ำตัดยาวประมาณ 70-80 cc. ค่อยๆ สอดเข้าทางปากให้สอดจนถึงกระเพาะหมัก (ให้วัดทาบภายนอกก่อน จากปากถึงสวาบด้านซ้าย แล้วทำเครื่องหมายไว้ เวลาสอดเข้าไปให้ถึงจุดที่ทำเครื่องหมายไว้ จากนั้นให้กดท้อง แก๊สจะออกมาพร้อมน้ำเขียวๆ ที่ปลายสายยาง ให้ทำการกดจนท้องนิ่มปกติ จึงถอดสายยางออก ตามด้วยการกรอกน้ำมันพืช 20-30 cc.

3.ใช้น้ำมันพืชกรอกปาก 10 cc.แล้วกดท้องตรงสวาบด้านซ้ายค่อยๆ กดแล้วปล่อยทำซ้ำๆ ให้พยุงหัวขึ้นหรือหนุนหัวขณะกดท้อง กรอกน้ำมันซ้ำอีก 10 cc.แล้วกดท้องซ้ำๆ อีก จนท้องนิ่มปกติ รอดูอาการ 5-10 นาที ถ้าสัตว์คลายตัวเริ่มเดินปกติหรือเห็นถ่ายขี้ออกมา ถือว่าปลอดภัย ให้กรอกน้ำมันอีกครั้ง 10 cc.

4.กรณีเป็นหนักมากต้องแก้วิธีเร่งด่วน ให้ใช้ trocar cannula หรือเหล็กกลวงก้านร่มตัดเป็นปากฉลามเหลาให้แหลมแทงตรงสวาบด้านซ้ายถึงกระเพาะ ปักคาไว้(อย่าลืมเช็ดแอลกอฮอร์ที่ปลายเหล็กก่อนแทงด้วย) ถ้าเครื่องมือข้างต้นไม่มี ใช้เข็มเบอร์ใหญ่สุดแทนได้ เบอร์ใหญ่ที่ขายทั่วๆไป คือเบอร์ 18 ให้ปักคาไว้หลายๆ เข็มที่สวาบด้านซ้ายจนจมเข็มประมาณ 4-5 เข็ม มือกดเบาๆ แก๊สจะพุ่งออกตามรูเข็ม เมื่อท้องยุบลงแล้ว ให้กรอกน้ำมันพืชอีก 10 cc. ป้องกันการเกิดแก๊สซ้ำ.

ขอบคุณ
http://tulyakul.blogspot.com/2011/06/blog-post..
นายก สมาคมผู้เลี้ยง แพะ-แกะไทย โดยนายก วสันต์ วโรกร
https://web.facebook.com/permalink.php?story_fbid=..

แนะนำสูตรแก้ท้องอืดจากเพื่อนๆชาวแพะสมาชิกเฟซบุ๊ค ” เลี้ยงแพะยั่งยืน “..สูตรไหนได้ผลดี กรุณาคอมเม้นท์ ที่ เลี้ยงแพะยั่งยืน ด้วยนะครับ..